เชื้อเพลิงฟอสซิล พลังงานสิ้นเปลืองหรือพลังงานทดแทน?

1242

พลังงานที่ใครก็กลัวว่ามันจะหมดไป ในอนาคตจะทำอย่างไรหากโลกไร้ซึ่งพลังงาน จะต้องอยู่ในความมืด หนาวตาย ร้อนตาย กันจริงๆหรือ ความวิตกกังวลทำให้มนุษย์พยายามหาสิ่งที่มาทดแทนพลังงานหลักอย่างน้ำมัน จึงเกิด “พลังงานทดแทน” (Alternative Energy) ขึ้น

พลังงานฟอสซิล
ภาพจาก pixabay.com

คนส่วนมากมักจะรู้จักพลังงานทดแทนในส่วนที่เป็นพลังงานธรรมชาติ ไม่ว่าจะเป็นพลังงานลม พลังงานแสงอาทิตย์  โซล่าเซลล์ พลังงานน้ำ พลังงานความร้อนใต้พิภพ พลังงานคลื่นทะเล พลังงานชีวมวล เป็นต้น ซึ่งพลังงานเหล่านี้จัดเป็นพลังงานที่ใช้แล้วไม่หมดไปหรือพลังงานหมุนเวียน ไม่เราจำเป็นต้องกังวลเลยว่าจะขาดแคลนพลังงานในอนาคต พลังงานในกลุ่มนี้จะไม่ก่อให้เกิดมลภาวะต่อมนุษย์และไม่ทำลายสิ่งแวดล้อมในขณะที่พวกเรานำพลังงานเหล่านี้มาใช้งาน จึงเป็นกลุ่มพลังงานทดแทนที่ได้รับการตอบรับจากสังคมเป็นอย่างดียิ่ง ยังได้รับการพัฒนาให้สามารถนำมาใช้ได้อย่างเต็มประสิทธิภาพและใช้สะดวกมากยิ่งขึ้น

แต่พลังงานทดแทนนั้นยังมีอีกกลุ่มหนึ่ง ที่จัดว่าเป็นพลังงานทดแทนจากแหล่งที่ใช้แล้วหมดไป (nonrenewable energy) หรือที่เรียกว่าพลังงานสิ้นเปลือง หรือพลังงานฟอสซิล พลังงานทดแทนประเภทนี้ไม่ใช่จะสร้างขึ้นมาใหม่ไม่ได้แต่ไม่สามารถสร้างมาได้ในระยะเวลาอันสั้น จะกล่าวคือสร้างใหม่ไม่ทันใช้งานนั่นเอง พลังงานทดแทนประเภทนี้มีด้วยกันหลายอย่าง ได้แก่

พลังงานฟอสซิลคืออะไร?

พลังงานฟอสซิล คือเชื้อเพลิงที่ได้จากซากพืชซากสัตว์ที่เน่าตายทับถมกันมานานเป็นล้านๆปี ไว้ว่าจะอยู่บนพื้นดินหรือในพื้นน้ำ อย่าง แม่น้ำ ทะเล มหาสมุทร พลังงานฟอสซิลแบ่งออกได้ 3 ประเภทคือ

  • เชื้อเพลิงแข็ง คือเชื้อเพลิงที่มีสถานะเป็นของแข็งเมื่ออยู่อุณหภูมิปกติ มักจะประกอบด้วยธาตุหลัก เช่น คาร์บอน ไฮโดรเจน ออกซิเจน ไนโตรเจน กำมะถัน และเถ้า เมื่อทำปฏิกิริยาทางเคมีกับออกซิเจนในอากาศจะให้พลังงานความร้อนออกมา เชื้อเพลิงที่เรารู้จักกันดี เช่น ถ่านหิน หินน้ำมัน ถ่านไม้ ถ่านโค้ก เป็นต้น
  • เชื้อเพลิงเหลว คือ เชื้อเพลิงที่มีสภานะเป็นของเหลวเมื่อยู่ในอุณหภูมิปกติ ได้แก่ น้ำมันจากพืช น้ำมันจากสัตว์ น้ำมันที่ได้จากการกลั่นปิโตเลียม เป็นต้น พลังงานประเภทนี้จะให้ความร้อนสูง จึงเป็นที่นิยมนำมาใช้กันมาก โดยนิยมใช้ในอุตสาหกรรม รถยนต์ เช่น น้ำมันเบนซิน น้ำมันก๊าด น้ำมันดีเซลน้ำมันเตา ซึ่งได้จากการกลั่นน้ำมันปิโตเลียม ส่วนน้ำมันไบโอดีเซล น้ำมันสกัดจากเมล็ดสบู่ดำ จะได้จากการสกัดจากพืชทางการเกษตร
  • เชื้อเพลิงก๊าซ คือเชื้อเพลิงที่มีสถานะเป็นก๊าซที่อุณหภูมิปกติ รวมทั้งก๊าซชนิดต่างๆที่สามารถนำปฏิกิริยากับออกซิเจนในอากาศแล้วเกิดจากเผาไหม้ จนเกิดพลังงานความร้อนที่นำมาใช้ประโยชน์ได้ ซึ่งก๊าซแต่ละชนิดจะได้ความร้อนจากการเผาไหม้ไม่เท่ากัน ชนิดของก๊าซ เช่น ก๊าซชีวมวล ก๊าซธรรมชาติ ก๊าซเอจีวี เป็นต้น

สำหรับประเทศไทยยังคงใช้เชื้อเพลิงพลังงานฟอสซิลอยู่ เช่น โรงไฟฟ้าแม่เมาะ จ.ลำปาง, โรงไฟฟ้า BLCP จ.ระยอง เป็นต้น ประเทศจีนเองก็ยังคงใช้เชื้อเพลิงฟอสซิลเป็นจำนวนมากและโรงไฟฟ้าถ่านหินที่มีอยู่ก็ยังคงใช้งานอยู่เช่นเดิม ถึงแม้ว่าจะมีการลดจำนวนการสร้างโรงไฟฟ้าถ่านหินใหม่ลงก็ตาม

อย่างไรก็ตามพลังงานฟอสซิลยังเป็นเชื้อเพลิงหลักในการผลิตกระแสไฟฟ้าถึงแม้ว่าจะมีอัตราที่ลดลงก็ตาม แต่ด้วยปัจจัยจากการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ พลังงานฟอสซิลยังคงถูกใช้เพิ่มขึ้นแต่ด้วยอัตราการเพิ่มที่ลดน้อยลงเท่านั้นเอง เชื้อเพลิงฟอสซิลจะส่งกระทบต่อสิ่งแวดล้อมมากกว่าพลังงานทดแทนแบบหมุนเวียน แต่มีราคาถูกและมีความมั่นคงในการผลิตไฟฟ้า ซึ่งปัจจุบันได้มีการคิดค้นเทคโนโลยีในการผลิตไฟฟ้าที่ทันสมัยขึ้น ให้สามารถใชเชื้อเพลิงน้อยลงแต่ผลิตไฟฟ้าได้มากขึ้น และลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมด้วยเช่นกัน  เช่น เทคโนโลยีแบบ Ultra Supercritical: USC ที่ถูกนำมาใช้ในประเทศญี่ปุ่น

พลังงานเชื้อเพลิงแบบฟอสซิลนั้นก็ไม่ได้เลวร้ายเหมือนเมื่อเคยผ่าน เพราะได้มีการบริหารจัดการที่ดีขึ้น เราก็ยังคงมีพลังงานใช้และไม่ทำลายสิ่งแวดล้อมจนเกินไปคะ