ภาวะทางช่องคลอด Bacterial Vaginosis คืออะไร ป้องกันอย่างไร?

ผู้หญิงทุกคนย่อมรู้ดีว่าช่องคลอดเป็นอวัยวะที่ต้องการการดูแลเอาใจใส่เป็นพิเศษ เพราะนอกจากจะเป็นส่วนหนึ่งของระบบสืบพันธุ์แล้ว ยังเป็นจุดอ่อนที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ง่าย หนึ่งในภาวะที่พบได้บ่อยคือ “ภาวะช่องคลอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย” หรือ “Bacterial Vaginosis” (BV) ซึ่งคืออะไรและส่งผลต่อสุขภาพช่องคลอดอย่างไรบ้าง

Bacterial Vaginosis คืออะไร?

ภาวะช่องคลอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย หรือ Bacterial Vaginosis คือภาวะที่เกิดจากความผิดปกติของสมดุลแบคทีเรียในช่องคลอด ซึ่งโดยปกติแล้วช่องคลอดจะมีแบคทีเรียชนิดที่เป็นประโยชน์ เรียกว่า Lactobacilli ที่ทำหน้าที่รักษาสภาพแวดล้อมภายในให้อยู่ในสมดุลที่เหมาะสมอยู่เป็นจำนวนมาก แต่เมื่อมีสมดุลถูกรบกวน จึงทำให้แบคทีเรียชนิดอื่น ๆ ที่เป็นอันตรายเจริญเติบโตมากเกินไป ก่อให้เกิดภาวะ Bacterial Vaginosis ขึ้น ซึ่งภาวะช่องคลอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรียไม่ใช่โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เพราะสามารถพบได้ในผู้หญิงทุกวัย แม้กระทั่งผู้หญิงที่ไม่เคยมีเพศสัมพันธ์

สาเหตุการเกิด Bacterial Vaginosis คืออะไร?

• การมีเพศสัมพันธ์ โดยเฉพาะการมีคู่นอนหลายคน ซึ่งอาจทำให้เกิดการถ่ายทอดแบคทีเรียจากคนหนึ่งไปยังอีกคนหนึ่ง
• การสวนล้างช่องคลอดบ่อยเกินไป
• การใช้ผลิตภัณฑ์สำหรับจุดซ่อนเร้นที่มีส่วนผสมของน้ำหอม หรือสารเคมีที่มีฤทธิ์รุนแรงเกินไป ซึ่งอาจเข้าไปทำลายแบคทีเรียที่เป็นประโยชน์
• การใช้ยาปฏิชีวนะ ซึ่งอาจทำลายสมดุลของแบคทีเรียในช่องคลอด
• การตั้งครรภ์
• ภาวะฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง
• การสวมใส่เสื้อผ้าที่คับแน่นเกินไป ทำให้บริเวณอวัยวะเพศขาดการถ่ายเทอากาศที่ดี

อาการของภาวะ Bacterial Vaginosis

• ตกขาวผิดปกติ มีปริมาณมากขึ้น สีขาวขุ่นหรือเทาอ่อน มีกลิ่นเหม็นคาวปลา
• รู้สึกแสบขณะปัสสาวะหรือมีเพศสัมพันธ์
• คันระคายเคืองบริเวณช่องคลอด

การป้องกันภาวะ Bacterial Vaginosis มีวิธี คืออย่างไร

• รักษาสุขอนามัยให้ดี โดยเฉพาะบริเวณอวัยวะเพศ
  • ทำความสะอาดบริเวณอวัยวะเพศด้วยน้ำสะอาดทุกครั้งหลังการมีเพศสัมพันธ์และหลังการขับถ่าย
  • ไม่ใช้สบู่ หรือผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดที่มีฤทธิ์รุนแรงในบริเวณอวัยวะเพศ เนื่องอาจทำลายแบคทีเรียที่เป็นประโยชน์
  • เช็ดให้แห้งบริเวณอวัยวะเพศหลังการอาบน้ำ
  • หลีกเลี่ยงการใส่ชุดชั้นในที่คับแน่น ไม่ระบายอากาศ
• มีพฤติกรรมทางเพศที่ปลอดภัย
  • หลีกเลี่ยงการมีคู่นอนหลายคน เพื่อลดความเสี่ยงในการถ่ายทอดแบคทีเรีย
  • ใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งเมื่อมีเพศสัมพันธ์เพื่อป้องกันการติดเชื้อ
  • หลังมีเพศสัมพันธ์ควรทำความสะอาดบริเวณอวัยวะเพศด้วยน้ำสะอาดทันที
• หลีกเลี่ยงการใช้ยาปฏิชีวนะ หากไม่จำเป็น เนื่องอาจทำลายสมดุลของแบคทีเรียในช่องคลอด
• เสริมสร้างภูมิคุ้มกันของร่างกายให้แข็งแรง
  • บริโภคอาหารที่มีประโยชน์ครบ 5 หมู่
  • ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
  • พักผ่อนให้เพียงพอ
  • หลีกเลี่ยงความเครียด
• ไปพบแพทย์สำหรับการตรวจสุขภาพประจำปี และหารือเกี่ยวกับวิธีการป้องกันที่เหมาะสม หากพบอาการผิดปกติใด ๆ เช่น มีกลิ่นคาว มีสิ่งคัดหลั่งผิดปกติ ควรรีบปรึกษาแพทย์ทันที

ภาวะช่องคลอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย (Bacterial Vaginosis) คือหนึ่งในภาวะที่พบได้บ่อยในผู้หญิง ซึ่งถึงแม้จะไม่ใช่โรคร้ายแรง แต่สามารถส่งผลต่อสุขภาพช่องคลอดและสร้างความกังวล การดูแลรักษาความสะอาด ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และเข้ารับการตรวจจากแพทย์ จึงเป็นสิ่งสำคัญ