โรค ITP (Immune Thrombocytopenic Purpura) คือ ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ หรือ โรคเกล็ดเลือดต่ำ โรคนี้เป็นอย่างไร? โรคเกล็ดเลือดต่ำ ป้องกันยากแต่รักษาได้ ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ (Thrombocytopenia) เป็นสาเหตุที่สำคัญที่ทำให้เกิดอาการเลือดออกผิดปกติ ผู้ป่วยบางรายมีเกล็ดเลือดต่ำมาก หากไม่ได้รับการรักษาทันท่วงที อาจเกิดอาการเลือดออกจนเสียชีวิตได้
สาเหตุของ ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ
สาเหตุของการที่เกล็ดเลือดต่ำนั้นเกิดได้หลายสาเหตุ หากได้รับการวินิจฉัยและรักษาอย่างเหมาะสม สามารถทำให้ผู้ป่วยหายและมีชีวิตเป็นปกติได้ เกล็ดเลือด เป็นส่วนหนึ่งของเม็ดเลือดที่อยู่ในกระแสเลือด เกล็ดเลือดมีหน้าที่สำคัญ ที่ช่วยทำให้เลือดอยู่ในภาวะปกติ ไม่เกิดภาวะเลือดออกง่ายแต่หยุดยาก การทำงานที่ดีนั้นจำนวนของเกล็ดเลือดต้องอยู่ในระดับปกติ
จำนวนเกล็ดเลือดหากน้อยกว่า 150,000 ต่อลูกบาศก์มิลลิเมตร จึงอยู่ในภาวะที่เรียกว่าเกล็ดเลือดต่ำ แต่ถ้าต่ำกว่า 20,000 ต่อลูกบาศก์มิลลิเมตรมีโอกาสเลือดออกได้เองโดยไม่ต้องมีบาดแผล ซึ่งโดยปกติเกล็ดเลือดคนเราจะอยู่ที่ 150,000 – 450,000 ต่อลูกบาศก์มิลลิเมตร
ภาวะเกล็ดเลือดต่ำเกิดขึ้นจากสาเหตุสำคัญดังนี้
สาเหตุที่ทำให้เป็นโรคเกล็ดเลือดต่ำและปัจจัยเสี่ยงที่อาจก่อให้เกิดโรคนี้
- ผู้ที่ป่วยด้วยโรค SLE หรือโรคภูมิคุ้มกันของร่างกายบกพร่อง
- ผู้ที่ป่วยด้วยโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ
- ผู้ที่ป่วยด้วยโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลืองหรือระบบน้ำเหลืองต่าง ๆ ผิดปกติ
- ผู้ที่ป่วยและอยู่ในภาวะโลหิตจาง (โรคธาลัสซีเมีย) ทำให้จำนวนเม็ดเลือดแดงลดลง
- ผู้ที่ป่วยเป็นโรคความดันโลหิตต่ำ
- ผู้ที่ป่วยเป็นโรคริดสีดวงทวาร
- ติดเชื้อไวรัสบางชนิดเข้าสู่ร่างกายและเกิดการฟักตัวจนเกิดเป็นโรคเกล็ดเลือดต่ำขึ้น
- การได้รับยาบางชนิดเข้าสู่ร่างกาย
- ผู้ที่มีปัญหาเป็นโรคเกี่ยวกับเลือดต่างๆ เช่น มีเลือดออกแบบผิดปกติ หรือเป็นโรคซีด
- ผู้ที่ได้รับการกระทบกระเทือนจากภายนอกสู่ภายใน ไม่ว่าจะเป็นม้ามแตก หรือช็อกโกแลตซีสต์
- เกิดจากสิ่งแวดล้อมเป็นพิษ อาศัยอยู่บริเวณมลภาวะในอากาศ
- การเสียเลือดมากจากการเกิดอุบัติเหตุ
- มีเลือดออกในกระเพาะอาหาร
- ได้รับสารเคมีบางอย่างจากโรงงานอุตสาหกรรม
- การรับประทานอาหารที่มีสารเคมีปะปนอยู่
- ผู้ที่อยู่ในภาวะภูมิต้านทานโรคบกพร่องหรือร่างกายอ่อนแอ
- เกิดจากเซลล์พลาสม่าที่ผิดปกติ ทำให้ร่างกายไม่สามารถสร้างแอนติบอดี้ได้
- เม็ดเลือดแดงเกิดการแตกแบบฉับพลัน
- ภาวะที่ร่างกายขาดธาตุเหล็ก
อาการของภาวะเกล็ดเลือดต่ำ
เมื่อเกล็ดเลือดต่ำถึงระดับหนึ่ง จะมีอาการเลือดออก มักเกิดที่ผิวหนังเป็นจุดเลือดออกแดงๆ จ้ำๆ คล้ายยุงกัด กดแล้วไม่จางหายไป ให้เราสังเกตุจ้ำเลือดตามจุดต่างๆ ของร่างกายดังนี้
- มีจ้ำเลือดออกใต้ผิวหนังเป็นจุดๆ หรือจ้ำแดงๆ คล้ายยุงกัด แต่ไม่นูนขึ้นมาและไม่มีอาการคัน โดยไม่มีสาเหตุใดๆ มาก่อน
- มีลักษณะพรายย้ำ จ้ำเขียว ขึ้นตามร่างกายในตำแหน่งที่ไม่ได้โดนกระแทก หรือไมาได้เกิดจากอุบัติเหตุ เช่น ที่ ต้นแขน หลัง หน้า ลำตัว
- ในผู้หญิง อาจมีปัญหาเรื่องของประจำเดือนมาผิดปกติ มามากกว่าปกติ โดยไม่ได้ทานยาคุมหรือฉีดยาคุมมาก่อน
- การมีเลือดออกตามเยื่อบุต่างๆ ที่เกิดขึ้นเอง เช่น เลือดกำเดาไหล หรือ เลือดออกตามไรฟัน โดยไม่มีปัญหาในช่องปากมาก่อน
ภาพจาก pantip.com – ครั้งหนึ่ง ที่ฉันเป็นโรค (ITP) เกล็ดเลือดต่ำ
ดูแลตนเองเมื่อเป็นผู้ที่มีเกล็ดเลือดต่ำ
ควรระวัง หรือไม่เสี่ยงกับการกระทบกระแทกอย่างแรง เช่น การปีนขึ้นไปทำงานในที่สูง เสี่ยงต่อการตกลงมา การเกิดอุบัติเหตุรถเฉี่ยวชน การเล่นกีฬาที่ต้องมีการปะทะ หรือการเดินชนสิ่งของต่างๆ ภายในบ้าน
อาหารที่เหมาะกับผู้ป่วยเกล็ดเลือดต่ำ
สารอาหารที่ช่วยในการสร้างเลือด คือ
- วิตามินอี ซึ่งมีมากในข้าวกล้อง ถั่ว อาหารทะเล เมล็ดพืช จมูกข้าว และไข่
- วิตามินเค มีมากในผักใบเขียว มันฝรั่ง เครื่องในสัตว์
- ธาตุเหล็ก มีมากในตับ ปลา เนื้อแดงถั่วฝัก ลูกเกด แป้งถั่วเหลือง
- โฟเลท มีมากมีในตับ ข้าวกล้อง ผักใบเขียวเข้ม
- อาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระต่างๆ เช่น ผลไม้สด น้ำผลไม้คั้นสด เป็นต้น
ใบมะละกอรักษาโรคเกล็ดเลือดต่ำได้
ข้อมูลจากยูทูป youtube.com : ใบมะละกอมีสารอาหารที่สำคัญ เช่น วิตามินเอ, วิตามินบี1, วิตามินซี และ วิตามินอี แคลอรี่ โปรตีน คาร์โบไฮเดรต แคลเซียม ฟอสฟอรัส เหล็ก และน้ำใบมะละกอมีเอนไซม์ ที่สำคัญที่ช่วยย่อยอาหารโดยการสลายโปรตีนธรรมชาติ
หากเราพบว่ามีอาการผิดปกติ หรือสงสัยว่าเราจะมีอาการเกล็ดเลือดต่ำหรือเปล่า การพบแพทย์เพื่อวินิจฉัยเป็นสิ่งที่เร่งด่วนและควรทำมากที่สุด
